maandag 26 november 2012

Voor alle kneuterige taalliefhebbers...


























We gebruiken dagelijks taal: we praten, we schrijven, we horen en we lezen allerlei woorden. We gebruiken onder andere woorden met een voor de hand liggende herkomst en betekenis zoals 'snijplank' en 'zandbak'. Maar je zal je vast wel eens hebben afgevraagd waar een iets complexer woordje zoals 'sinaasappel' nou vandaan komt.

Vandaag de dag is het super makkelijk om daar achter te komen. Op etymologiebank.nl tik je het betreffende woord in en binnen enkele seconden is je nieuwsgierigheid bevredigd.

Sinaasappel
'[...] Omstreeks 1500 begonnen Portugezen in Europa een vrucht te importeren die zij uit China haalden. Nu is naast China en Chinees de schrijfwijze Sina en Sinees in oudere geschriften zeer gewoon. [...]' 

Een sinaasappel is dus een soort appel uit China. Wie had dat ooit gedacht. Ik dacht dat sinaasappelen rechtstreeks uit het land van Sinterklaas kwamen. Heb je je verder wel eens afgevraagd waar het woord 'boterham' vandaan komt? Deden onze voorouders ham en boter op een stuk brood? Het antwoord is verrassend genoeg nee. Waar komt het wel vandaan?

Boterham
[...] Er bestond echter vroeger nog een ander woord ham [...]. Het betekende: weide, landstreek, landtong, hoek. Van de laatste betekenis moeten wij uitgaan. Die leidt ons gemakkelijk naar woorden als: homp, stuk, brok. [...] Men is nu geneigd te vragen: waarom spreken we van boterham en niet, zoals te verwachten was, van broodham? Het antwoord luidt dat in allerlei samenstellingen het woord boter betekent: met boter toebereid, beboterd. Denkt u maar aan boterletter en botersprits. Boterham betekent dus: met boter besmeerd stuk (brood). 

Dus voor de volgende keren dat je tijdens een potje scrabble een discussie voert over een woord: check etymologiebank!

3 opmerkingen: